- iktisat biliminin kurucusu olarak kabûl gören ve "ulusların zenginliği" isimli kitabıyla çığır açmış iktisatçıdır.
- ''bırakınız yapsınlar, bırakınız olsun (olaylar gelişsin)'' anlamına gelen ''laissez faire laissez passer'' söyleminin sürekli yanlış çevrilerek ''bırakınız yapsınlar bırakınız geçsinler'' haline getirilmesinin insanlar arasında ''kim geçsin, neler oluyor, neden bahsediyoruz?'' gibi sorulara yol açtığı liberal ekonomilerin dostu insan.
- genel olarak the wealth of nations olarak anılan 1776 yılında yayınladığı en büyük eseri an inquiry into nature and causes of wealth of nations ile gerek mantıksal tutarlılıkları gerekse çeliskileriyle modern iktisat dünyası düsünürlerini derinden etkileyen adam smith; toplumsal sınıfları, üretim sektörlerini, serveti ve paylasımını, ticareti, para sirkülasyonunu, fiyat olusum sürecini ve ekonomik büyümeyi aralarında iliskiler kurarak anlatan ilk düsünür olması bakımından 21inci yüzyıl iktisatçıları tarafından dokunulmazlığını korumakla beraber kendisinden bu yana kapitalizmin sistematik modellerini açıklamaya çalısanlara da bir yol olmustur.
- 'ekonominin babası' olarak bilinir ve ekonominin temellerini bir kitap halinde toplayarak irdeleyen ilk kişidir.
(bkz: the wealth of nations)
- 1723 yılında iskoçya'da doğdu. yüksek öğretimine glaskow üniversitesinde başladı ve oxford üniversitesinde 6 yıl okudu. mantık - felsefe profesörlüğü yaptı. bu yıllarda şu ilkeyi geliştirmişti, bir kişi yaptıklarının doğru ya da yanlış olduğunu başkalarının bunlara karşı nasıl bir davranışta bulunduğunu gözlemlemekle anlar. bu arada bir sosyal konsensüs - fikir beraberliği gelişir ve böylece davranışın hem kişiye, hem topluma olan anlamı ortaya çıkar: acaba hem kişiye hem yopluma yararlı mıdır?
dikkat edilmelidir ki bu görüş smith'in ekonomik görüşlerinin de temelini oluşturacaktır.
sanayi devrimi ile ortaya çıkan pazar ekonomisi orta çağların yerleşmiş kural ve uygulamalara dayanan sosyal düzeni ortadan kaldırmaktaydı. acaba bencilliğe ve kişi çıkarına dayanan düzen bunun yerine geçebilecek miydi?
işte smith'in başlangıç noktasını bu temel görüş oluşturur...
smith'in en tipik cümlesi şudur:
"kasabın, bira üreticisinin ya da fırıncının iyilik severliği dolayısıyla değildir ki soframızda yiyecek bir şeyler buluruz. bulmamızın nedeni o kişilerin kendi çıakrlarıdır."
adam smith hem iktisat biliminin babası, hem de klasik iktisat okulunun ilk temsilcisi sayılır. iskoçyalı bir felsefe profesörü olan smith, ekonomik görüşlerini "an inquiry into the nature and causes of the wealth of nations - ılusların srevetlerinin sebep ve nitaliklerine dair bir araştırma" isimli eserinde ortaya koymuştur. eserinin yayın tarihi 1776'dır. bu kitapla iktisat biliminin bağımsız bir bilim haline geldiği savunulur...
adam smith'in en temel düşüncesi kişisel çıkarın toplumların sürükleyici kuvveti olduğudur. bu düşünceyi smith ile birlikte pek çok fikir adamı ve iktisatçılar paylaşmaktaydı. bu inancın en doğal sonucu smith'in oraya koyduğu görünmeyen eldi *. yani kişiler kendi çıakrlarına göre hareket ettiklerinde toplum bundan fayda görecekti.
kişisel çıkar düşüncesinin gelişmesi ile birlikte iş bölümünün ortaya çıkması, toplumların ekonomik gelişmesinin en temel unsurlarından biri olarak gördü. iş bölümünün verimliliği arttırdığını, gelişmeye başlayan fabrika sistemine bakarak kolaylıkla görebilmekteydi.
smith'e göre pazarda bulunan fiyatlar fiilen buraya gelen mal miktarına * ve bunlardan satın almak istenen miktara * göre oluşur. eğer pazarda serbestlik olursa bu fiyatlar doğal düzeye gelme eğilimde olurlar...
peki nedir bu doğal düzey?
adam smithe'e göre bu bir denge fiyatıydı ve denge fiyatrı arz ve talebe göre belirenirdi.
not: zeyyat hatipoğlu, özet ekonomik doktrinler, düşünce tarih, sistemler adlı kitaptan özet yaptım. eksiklerim var, bu kısımları da size bırakıyorum.
- ekonomideki liberal tutumuna rağmen papazlık kökenlidir, devletin ülke ekonomisi üzerindeki görünmeyen eli öpülesidir.
Vampircik - 2005 - 2015
sözlük hiçbir kurumla bağlantılı olmayan birkaç kişi tarafından düşünülmüş bağımsız bir platformdur.
sözlük içerisindeki yazıların tüm sorumluluğu yazarlarına aiittir. sözlük bu yazıların doğru olduğu hakkında bir teminat vermez.
yazılan yazıların telifi bize ait değildir, çalınız çırpınız ama kaynak gösteriniz.
sözlük sistemi ile geliştirilmiştir.
